Voeg je koptekst hier toe

Elfstedentocht. De Tocht der Tochten

De Elfstedentocht is een legendarische schaatstocht van bijna 200 km langs elf Friese steden. Start en finish zijn in Leeuwarden. De tocht gaat alleen door wanneer het ijs overal dik en sterk genoeg is. Pas dan klinkt het magische sein: “It giet oan.” Sinds 1909 is de tocht 15 keer verreden.

Korte geschiedenis

De eerste officiële tocht vond plaats in 1909. Daarna volgden edities in 1912, 1917, 1929, 1933, drie oorlogswinter-tochten (1940–1942), en vervolgens in 1947, 1954, 1956, 1963, 1985, 1986 en 1997.

In totaal zijn er 15 officiële Elfstedentochten verreden. De editie van 1963 staat bekend als De hel van ’63, berucht om de extreme kou en harde wind.

Laatste editie (1997)

De meest recente Elfstedentocht werd gereden op 4 januari 1997. Bij de mannen won Henk Angenent, bij de vrouwen Klasina Seinstra. Enkele dagen voor de start sprak voorzitter Henk Kroes de historische woorden: “It giet oan.”

Route & afstand

De route voert langs de elf Friese steden in deze volgorde:

  • Leeuwarden – Sneek – IJlst – Sloten – Stavoren – Hindeloopen – Workum – Bolsward – Harlingen – Franeker – Dokkum – Leeuwarden

De finish is traditiegetrouw op de Bonkevaart in Leeuwarden. De afstand is ongeveer 200 km. In oudere edities kon de richting variëren.

Wie zijn de winnaars van de Elfstedentocht?

Jaar Mannen Vrouwen Opmerking
Minne HoekstraEerste officiële editie
Coen de Koning
Coen de Koning
Karst Leemburg
Abe de Vries & Sipke CasteleinGedeelde zege
P. Keijzer, A. Adema, C. Jongert, D. v.d. Duim & S. WestraVijf winnaars
Auke Adema
Sietze de Groot
Jan van der Hoorn
Jeen van den Berg
Geen winnaar aangewezen
Reinier PapingDe hel van ’63
Evert van BenthemLenie van der HoornRecordtijd mannen 6:47
Evert van BenthemTineke Dijkshoorn
Henk AngenentKlasina Seinstra

Veelgestelde vragen

Hoe vaak is de Elfstedentocht verreden?
In totaal 15 keer sinds 1909.

Wanneer gaat de tocht door?
Alleen bij minimaal 15 cm ijsdikte op de hele route.

Wie beslist of de tocht doorgaat?
Het bestuur van de Vereniging De Friesche Elf Steden, samen met rayonhoofden.

Wat betekent “It giet oan”?
Fries voor “het gaat door”. De officiële bevestiging van de tocht.

Hoeveel deelnemers waren er in 1997?
16.731, waarvan 301 wedstrijdrijders en 16.430 toerrijders. 11.694 bereikten de finish.

Moet je lid zijn?
Ja, alleen leden maken kans op een startbewijs. Voor de wedstrijd gelden extra criteria.

Wat is het Elfstedenkruisje?
Een onderscheiding voor iedereen die binnen de tijd finisht en alle stempels haalt.

Wat is de snelste eindtijd?
Evert van Benthem: 6 uur en 47 minuten (1985).

Wat is klûnen?
Op plekken met slecht ijs lopen schaatsers kort over matten of bruggetjes om de tocht te vervolgen.

Link met Marathon Manager

De Elfstedentocht telt in Marathon Manager mee als natuurijswedstrijd voor de puntentelling. Slimme managers kiezen vooraf natuurijsspecialisten in hun team om te profiteren wanneer de Tocht der Tochten doorgaat.

Scroll naar boven